Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, mậu dịch gạo thế giới năm 2010 sẽ đạt 29,5 triệu tấn.
Philippine có nguy cơ thiếu cung gạo trầm trọng do mấy cơn bão lớn vừa qua tàn phá mùa màng, đẩy giá tăng mạnh. Việc nhập khẩu gạo vào quốc gia Đông Nam Á này tăng lên chắc chắn sẽ đẩy giá gạo tăng. Gạo Mỹ đã tăng giá 37% từ mức thấp nhất của năm - hồi tháng 3 - tới nay.
Giá gạo trên thị trường thế giới gần đây liên tục tăng mạnh. Tại Chicago (Mỹ), hợp đồng kỳ hạn tháng 1/2010 giá tăng 4 ½ US cent trong ngày 24/11, đạt 15,27 ½ USD/cwt, trong khi kỳ hạn tháng 3 cũng tăng chừng đó lên 15,52 ½ USD/cwt.
Gạo 100% B của Thái lan giá tăng cũng tăng 6,9% so với mức thấp của năm nay là 525 USD/tấn đạt được vào tháng 10, hiện đạt 561 USD/tấn. Loại gạo này được dùng làm giá tham khảo cho toàn khu vực Châu Á.
Giá gạo tại Chicago đã đạt mức cao kỷ lục 25,07 USD/cwt hồi tháng 4/2008.
Thông tin từ Philippine cho biết có thể mua kỷ lục 3 triệu tấn gạo trong năm tới làm cho thị trường này thêm căng thẳng.
Hạn hán làm giảm mạnh sản lượng gạo ở Ấn Độ càng làm cho thị trường thêm nóng, bởi dự báo Ấn Độ sẽ trở thành nước nhập khẩu ròng lần đầu tiên kể từ hơn 2 thập kỷ nay.
Năm ngoái, lo ngại thiếu cung lương thực đã đẩy giá gạo tăng lên mức kỷ lục cao, khi các nước như Ấn Độ và Việt Nam đưa ra chính sách hạn chế xuất khẩu.
Theo Hiệp hội Lương thực Quốc gia Philippine (NFA), ngày 23/11/2009, Philippine đã mở cuộc đấu thầu lần thứ 4 để mua gạo dùng cho năm tới, với khối lượng cần mua là 600.000 tấn. Kết quả sẽ công bố vào ngày 15/12/2009.
Sở dĩ Philippine phải tăng cường nhập khẩu gạo vào lúc này – khác với lệ thường – do bão lớn gần đây gây thiệt hại 1,3 triệu tấn gạo.
Theo phát ngôn viên của NFA, Rex Estoperez, khối lượng nhập khẩu trong năm tới có thể sẽ đạt 2,4 triệu tấn, so với mức 1,78 triệu tấn của năm nay, nếu vụ thu hoạch đầu tiên trong năm tới đạt mục tiêu của Chính phủ.
Ông nói: “Chúng ta không thể biết điều gì sẽ xảy ra trong năm tới, có thể sẽ là một cơn bão nữa hoặc El Nino”.
Ông thêm rằng giá gạo lúc này đang rẻ bởi trên thị trường không có các nước nhập khẩu khác tham gia. Ông dự báo năm tới Ấn Độ sẽ tham gia mua và giá sẽ tăng lên.
Ngày 20/11, chỉ mấy ngày sau khi có tin Ấn Độ đang thương lượng với Thái Lan và Việt Nam – hai nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới - về việc mua gạo, Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Annand Sharma cho biết nước ông chưa nhập khẩu gạo bởi nguồn cung của họ còn đủ đáp ứng nhu cầu.
Thủ tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva ngày 18/11 cho biết Ấn Độ đang tìm mua tổng cổng 2 triệu tấn gạo theo các hợp đồng liên Chính phủ.
Về phía Philippiine, với khối lượng nhập khẩu 2 triệu tấn, nước này có đủ cung để đáp ứng nhu cầu cho tới đầu năm 2010. Tuy vào triển vọng sản lượng trong nước, Philippine sẽ quyết định mua thêm gạo nữa. Từ 1/12 đến 15/12, Philippine dự định sẽ tổ chức thêm 3 cuộc đấu thầu nữa để mua khoảng 1,8 triệu tấn gạo.
NFA muốn mua gạo 25% tấm giao trong khoảng tháng 2 – 5/2009, và đã dành một khoản ngân sách 15,26 tỷ Peso (325 triẹu USD) cho kế hoacghj này.
Philippine đã mua 250.000 tấn gạo trong một cuộc đấu thầu vào đầu tháng này.