Dự báo giá gạo và các lương thực, thực phẩm khác sẽ không thể trở lại mức thấp của mấy năm trước đây do chi phí sản xuất cao mà diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp. Giá dầu mỏ biến động mạnh cũng tác động tới thị trường gạo, bởi lương thực và dầu mỏ có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
Giá gạo thế giới đã tăng liên tục từ năm 2000, đạt đỉnh điểm vào đầu năm 2008, với gạo Mỹ lên tới kỷ lục 25,07 USD/bushel vào tháng 4, trong khi gạo Thái Lan và Việt Nam cũng đạt kỷ lục trên 1000 USD/tấn vào tháng 5. Kinh tế toàn cầu sa sút đang có nguy cơ đẩy số người nghèo đói tăng lên ở khắp các châu lục bởi nguồn tài chính mà các ngân hàng có thể cho vay để đầu tư cho nông nhiệp sa sút. Không có đủ tiền trong khi giá phân bón vẫn cao sẽ ngay lập tức tác động tới sản lượng nông nghiệp. Không có tiền cũng đồng nghĩa với việc không thể đầu tư cho hạ tầng cơ sở nông nghiệp, như bảo dưỡng hệ thống tưới tiêu. Điều đó sẽ tác động lâu dài tới sản lượng cây trồng và vật nuôi.
Mặc dù giảm gần 40% từ mức cao đỉnh điểm hồi tháng 5 xuống chỉ khoảng 600 USD/tấn hiện nay, giá gạo xuất khẩu của Thái hiện vẫn cao gần gấp đôi so với mức trung bình 336 USD/tấn hồi tháng 10 năm ngoái.
Hiện tại, ở các nước sản xuất, nguồn cung gạo đang tăng lên bởi giá cao ngất ngưởng hồi đầu năm đã khích lệ mọi người nỗ lực gia tăng sản lượng lúa gạo. Tuy nhiên, với mức giá hiện nay, họ không còn muốn trồng nhiều lúa nữa. Vì vậy, thị trường gạo thế giới sẽ vẫn trong tình trạng bất ổn. Giá gạo sau khi giảm mạnh trong những tháng cuối năm 2008 rất có khả năng sẽ hồi phục trở lại vào năm 2009, khi thị trường gạo thế giới lại lâm vào cảnh khan hiếm.
Dự trữ gạo toàn cầu, ở mức thấp kỷ lục 73 triệu tấn trong thời gian 2004-2005, đã tăng lên nhanh chóng và dự kiến sẽ đạt 82 triệu tấn trong niên vụ 2008-2009, tăng so với 78,5 triệu tấn trong niên vụ 2006-2007 nhưng mức tiêu thụ gạo của thế giới cũng tăng mạnh.
IRRI dự đoán sản lượng gạo thế giới niên vụ 2007/08 sẽ đạt mức kỷ lục 432 triệu tấn, tăng 1% so với vụ mùa năm ngoái - nhờ tăng diện tích trồng lúa lên 1 triệu ha. Nhưng nhu cầu trong niên vụ này dự báo sẽ vẫn cao hơn nguồn cung. Dự báo tiêu thụ gạo trên toàn cầu sẽ tăng thêm 18 triệu tấn trong niên vụ 2008/09 do dân số tăng và số người nghèo đói tăng lên.
Tuy nhiên, trong bối cảnh khủng hoảng tài chính đang nghiêm trọng như hiện nay, dường như an ninh lương thực chưa phải mối quan tâm hàng đầu của các quốc gia. Tổng giám đốc Tổ chức Nông –Lương Liên Hiệp Quốc (FAO), J. Diouf khẳng định cuộc khủng hoảng tài chính tất yếu sẽ gây ra một cú sốc trong các nước đang phát triển và dẫn đến hậu quả tiêu cực với nông nghiệp và an ninh lương thực, bởi các khoản tín dụng của ngân hàng dành cho lĩnh vực nông nghiệp cũng như viện trợ của các chính phủ cho người làm nông nghiệp, chắc chắn sẽ bị hạn chế.
Trong bối cảnh hiện nay, các quốc gia càng cần phải chú ý vấn đề an ninh lương thực lâu dài, bởi kinh tế tài chính suy yếu kết hợp với thiếu đói sẽ càng gây hậu quả trầm trọng.