Thông tin về hoạt động ngân hàng trong tháng 9/2008

I. HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC

1. Điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng:

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, trong tháng 9/2008, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ thắt chặt nhưng linh hoạt trong điều hành nhằm ổn định lãi suất theo chiều hướng giảm đảm bảo khả năng thanh toán cho các tổ chức tín dụng (TCTD) một cách hợp lý và ổn định tỷ giá:

- Duy trì ổn định tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lãi suất cơ bản, lãi suất tái cấp vốn và lãi suất chiết khấu; điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc từ 3,6%/năm lên 5%/năm (ngày 26/9/2008) và yêu cầu các TCTD tính toán cụ thể cân đối vốn kinh doanh để xem xét giảm lãi suất cho vay phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người gửi tiền, TCTD và khách hàng vay; cho phép TCTD được cầm cố, chiết khấu tín phiếu bắt buộc do NHNN phát hành ngày 17/3/2008 để vay vốn tại NHNN và được sử dụng trong giao dịch nghiệp vụ thị trường mở từ 01/10/2008.

- Điều hành thận trọng, linh hoạt tỷ giá giao dịch bình quân liên ngân hàng, kết hợp với duy trì biên độ tỷ giá +-2%. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ các bàn thu đổi ngoại tệ nhằm chống tình trạng đầu cơ và lũng đoạn thị trường tiền tệ. Trong tháng 9, thị trường ngoại tệ tương đối ổn định. Tính đến ngày 30/9/2008, tỷ giá VND/USD đã tăng khoảng 2,97% (đồng Việt Nam giảm giá) so với đầu năm. Các ngân hàng thương mại (NHTM) niêm yết tỷ giá ở dưới mức trần cho phép.

- Tiếp tục kiểm soát tốc độ tăng trưởng tín dụng chủ yếu thông qua điều tiết vốn khả dụng bằng VND của các TCTD bằng công cụ chính sách tiền tệ; đồng thời, hỗ trợ vốn thanh toán cho các NHTM thông qua nghiệp vụ thị trường mở và cho vay tái cấp vốn đối với các NHTM đặc biệt là các NHTM cổ phần nhỏ nhằm đảm bảo duy trì và phát triển hệ thống ngân hàng an toàn, bền vững.

- Chỉ đạo các NHTMNN chủ động giảm lãi suất cho vay phù hợp với việc hỗ trợ của NHNN trong việc tăng lãi suất tiền gửi DTBB; tiếp tục yêu cầu các NHTM tăng cường huy động vốn và điều chỉnh cơ cấu tín dụng để bố trí đủ vốn cho các nhu cầu vay có hiệu quả: vốn cho sản xuất, xuất khẩu, nông nghiệp nông thôn, các dự án đầu tư có hiệu quả, cho vay đối với doanh nghiệp dân doanh; chủ động cân đối vốn (nội và ngoại tệ), tạo điều kiện ưu tiên hạn mức tín dụng cho vay, mở L/C để nhập khẩu xăng dầu và các mặt hàng thiết yếu khác; cho vay ưu đãi đối với hộ nghèo, học sinh, sinh viên và các đối tượng chính sách khác, khắc phục hậu quả do cơn bão số 4 năm 2008 gây ra tại các tỉnh miền núi phía Bắc, chăn nuôi gia súc, gia cầm bị tiêu hủy do dịch bệnh.

2. Ban hành các văn bản về tiền tệ và hoạt động ngân hàng

Trong tháng 9/2008, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về tiền tệ và hoạt động ngân hàng như sau:

- Quyết định số 25/2008/QĐ-NHNN ngày 08/9/2008 ban hành Chế độ điều hoà tiền mặt, xuất, nhập Quỹ dự trữ phát hành và Quỹ nghiệp vụ phát hành trong hệ thống Ngân hàng Nhà nước.

- Quyết định số 26/2008/QĐ-NHNN ngày 09/9/2008 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế cấp, thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động Quỹ tín dụng nhân dân, mở, chấm dứt hoạt động sở giao dịch, chi nhánh, văn phòng đại diện và phòng giao dịch, điểm giao dịch của Quỹ tín dụng nhân dân; chia, tách, hợp nhất, sáp nhập Quỹ tín dụng nhân dân; thanh lý Quỹ tín dụng nhân dân dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước ban hành kèm theo Quyết định số 24/2006/QĐ-NHNN ngày 06/6/2006 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

- Quyết định số 27/2008/QĐ-NHNN ngày 30/9/2008 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế nghiệp vụ thị trường mở ban hành kèm theo Quyết định số 01/2007/QĐ-NHNN ngày 05/01/2007 của Thống đốc NHNN.

3. Quản lý, giám sát hệ thống ngân hàng

- Thực hiện Nghị định số 141/2006/NĐ-CP ngày 22/11/2006 của Chính phủ về danh mục mức vốn pháp định của các tổ chức tín dụng, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại cổ phần có mức vốn điều lệ dưới 1.000 tỷ đồng thực hiện lộ trình tăng vốn để đảm bảo chậm nhất đến ngày 31/12/2008, tất cả các ngân hàng thương mại cổ phần trong nước đều đạt mức vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên.

- Tiếp tục chỉ đạo các NHTM nghiêm chỉnh thực hiện các quy định về tiền tệ và hoạt động ngân hàng, nhất là các quy định liên quan đến lãi suất, tỷ giá, tín dụng và ngoại hối. Tiếp tục triển khai thanh tra về chất lượng tín dụng nhằm mục đích chấn chỉnh hoạt động của các NHTM, đảm bảo ổn định tiền tệ tín dụng.

- Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 09/9/2008, Ngân hàng Nhà nước đã cấp giấy phép thành lập và hoạt động cho 2 ngân hàng 100% vốn nước ngoài đầu tiên tại Việt Nam là Ngân hàng HSBC và Standard Chartered (thuộc Vương quốc Anh).

- Tiếp tục chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh các tỉnh, thành phố tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hoạt động của các quỹ tín dụng nhân dân trên địa bàn, bảo đảm Quỹ tín dụng nhân dân hoạt động đúng tôn chỉ, mục đích và tập trung cho vay thành viên là chủ yếu; ấn định lãi suất huy động và cho vay hợp lý, đúng quy định; điều chỉnh cơ cấu, tốc độ tăng trưởng tín dụng phù hợp với khả năng nguồn vốn và trình độ quản lý; tăng cường năng lực quản lý và kiểm soát rủi ro... Việc thành lập mới quỹ tín dụng nhân dân chỉ được thực hiện trên cơ sở đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định hiện hành và Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố có đủ khả năng quản lý, giám sát.

- Nắm bắt và xử lý kịp thời các kiến nghị của doanh nghiệp và người dân liên quan đến hoạt động ngân hàng thông qua đường dây nóng của Ngân hàng Nhà nước; ngăn chặn và xử lý nghiêm vi phạm các quy định về tiền tệ và hoạt động của ngân hàng.

4. Một số hoạt động khác

- Ngày 26/9/2008, thay mặt Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu và ông Ayumi Konishi, Giám đốc Quốc gia ADB đã ký Hiệp định khoản vay trị giá 1,196 tỷ USD cho Dự án Xây dựng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, trong Hành lang giao thông Côn Minh - Hải Phòng. Mục tiêu của Dự án nhằm tạo điều kiện mở rộng dịch vụ vận chuyển xe khách đường dài kết nối với các dịch vụ vận tải công cộng của địa phương; tạo khả năng tiếp cận tốt hơn các dịch vụ xã hội và lao động tại các thành phố và thị xã; nâng cao thu nhập bình quân đầu người tại các tỉnh dự án; tăng khối lượng trao đổi thương mại biên giới hàng năm tại Lào Cai; cải thiện nhận thức về HIV/AIDS, bệnh truyền nhiễm, buôn người và ma tuý.

- Ngày 24/9/2008, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu đã tiếp Đoàn đại biểu công đoàn ngành Tài chính Ngân hàng Hàn Quốc do ông Kim Moon Ho, Tổng Thư ký Công đoàn ngành Tài Chính Ngân hàng Hàn Quốc làm Trưởng đoàn nhân chuyến thăm và làm việc của đoàn tại Việt Nam.

- Ngày 26/9/2008, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và ADB đã ký kết hai Dự án Hỗ trợ kỹ thuật “Chăm sóc và phát triển trẻ thơ tại cộng đồng” và “Tăng cường quản lý thuỷ lợi và cải tạo các hệ thống thuỷ nông”. Mục tiêu của các dự án này nhằm cải thiện tình trạng sức khoẻ, dinh dưỡng, phát triển về nhận thức và xã hội của nhóm trẻ dưới 3 tuổi tại một số khu vực và giúp Chính phủ Việt Nam chuẩn bị và xây dựng thiết kế chi tiết cho dự án vốn vay trong thời gian tới.

II- MỘT SỐ TÌNH HÌNH TIỀN TỆ, TÍN DỤNG TRONG THÁNG 9/2008:

1. Lãi suất

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam duy trì ổn định tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lãi suất cơ bản, lãi suất tái cấp vốn và lãi suất tái chiết khấu; điều chỉnh tăng lãi suất tiền gửi dự trữ bắt buộc và cho phép TCTD được cầm cố, chiết khấu tín phiếu bắt buộc do NHNN phát hành, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay của các tổ chức tín dụng có xu hướng giảm dần: lãi suất thị trường liên ngân hàng giảm từ 1,5-2%/năm so với đầu tháng 9; lãi suất thị trường bắt đầu có xu hướng giảm dần; lãi suất cho vay VND giảm khoảng 1%/năm so với tháng trước. Lãi suất cho vay USD giảm khoảng 0,5-1%/năm, lãi suất cho vay VND của các NHTMNN phổ biến ở mức 19,5%/năm.

2. Tỷ giá

Tỷ giá USD/VND trong nước đã ổn định trở lại và dao động nhẹ, tỷ giá giao dịch của các ngân hàng thương mại thấp hơn mức trần cho phép từ 100-300 đ/USD, tỷ giá trên thị trường tự do biến động theo xu hướng tỷ giá trên thị trường chính thức. Tính đến ngày 30/9/2008, tỷ giá VND/USD trên thị trường liên ngân hàng ở mức 16.517 đ/USD, tăng khoảng 2,97% (đồng Việt Nam giảm giá) so với đầu năm. Trên thị trường tự do, tỷ giá VND/USD bám sát tỷ giá ngân hàng thương mại và ngày 30/9 tỷ giá ở mức 16.560-16.590 đ/USD.

Đồng EURO tiếp tục giảm giá so với USD, nên tỷ giá EUR/VND tiếp tục giảm. Ngày 30/9, tỷ giá trên thị trường chính thức ở mức 23.696-24.007 đ/EUR, tỷ giá trên thị trường tự do ở mức 23.750-23.850 đ/EUR.

3. Tổng phương tiện thanh toán

Tổng phương tiện thanh toán đến ngày 30/9/208 ước tăng 6,29% so với cuối năm 2007, thấp hơn nhiều so với mức tăng 28,06% của cùng kỳ năm trước.

4. Huy động vốn và cho vay nền kinh tế.

Huy động vốn của các tổ chức tín dụng đến ngày 30/9/2008 tăng 10,71% so với cuối năm 2007. Dư nợ tín dụng cho vay nền kinh tế đến ngày 30/9/2008 tăng 18,03% so với cuối năm 2007, thấp hơn mức tăng 30% của cùng kỳ năm trước.

(SBV)