Tình hình nhập khẩu nguyên phụ liệu dược phẩm Quý I/2014

(VINANET) – Ngược với đà giảm kim ngạch nhập khẩu trong tháng 2/2014, nay sang tháng 3 nhập khẩu nguyên phụ liệu dược phẩm lại tăng 26,2% so với tháng 2, đạt 29,9 triệu USD, nâng kim ngạch nhập khẩu mặt hàng này 3 tháng đầu năm lên 81,5 triệu USD, tăng 25,35% so với cùng kỳ.

Việt Nam nhập khẩu nguyên phụ liệu dược phẩm từ các thị trường như Trung Quốc, Ấn Độ, Áo, Tây Ban Nha, Italia, Pháp… trong đó Trung Quốc là thị trường có kim ngạch nhập khẩu đạt cao nhất, 46,5 triệu USD, chiếm 57% thị phần, tăng 44,17% so với cùng kỳ năm trước.

Thị trường có kim ngạch lớn thứ hai sau Trung Quốc là Ấn Độ đạt 13,4 triệu USD, tăng 15,2%; kế đến là Áo, với 3,5 triệu USD, giảm 26,03%...

Về tốc độ tăng trưởng, thì nhập khẩu từ thị trường Tây Ban Nha , tuy kim ngạch chỉ đạt 3,3 triệu USD, nhưng lại có tốc độ tăng mạnh trên 55%.

Thống kê sơ bộ từ TCHQ về thị trường nhập khẩu nguyên phụ liệu dược phẩm 3 tháng 2014 – ĐVT: USD

Theo ước tính, cả nước mỗi năm sử dụng gần 90.000 tấn dược liệu, thuộc gần 4.000 loài thực vật, trong đó 90% là nhập khẩu từ Trung Quốc (80 - 85% được nhập qua đường tiểu ngạch). Vì vậy, tất cả các công ty, cơ sở kinh doanh và sản xuất dược liệu của nước ta đều phụ thuộc vào thị trường dược liệu Trung Quốc.

Lý giải vấn đề này, Chủ tịch HÐQT Công ty CP Dược phẩm Việt Hưng cho rằng: Vì Trung Quốc có nguồn dược liệu đa dạng, nền đông y lâu đời, quy hoạch hợp lý, có nhiều vùng đất rộng lớn với từng loại dược liệu khác nhau, đầu tư chiều sâu hoàn thiện từ quy trình trồng trọt, đến cải tạo giống, chế biến sau quy hoạch, nhất là có sự hỗ trợ rất lớn của Chính phủ và giá thành rất hợp lý.

Trước sự phát triển ngày càng nhanh và mạnh của ngành thuốc đông dược - đã kéo theo sự cạnh tranh quyết liệt trên thị trường về giá thành sản phẩm. Vì vậy, nhiều DN đã không ngần ngại nhập những nguyên liệu không rõ nguồn gốc, trôi nổi, không đảm bảo chất lượng trên thị trường. Đại diện Hội Đông y Việt Nam cho biết, mỗi năm ngành y tế phát hiện hàng trăm loại đông dược, thuốc y học cổ truyền không chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng, số đăng ký, đủ cho thấy đông dược đang bị thả nổi.

Thực tế, đối với các sản phẩm đông dược, nguồn dược liệu chính là yếu tố quyết định chất lượng của thuốc

Hầu hết các DN sản xuất thuốc đông dược khi được hỏi về nguồn gốc nguồn dược liệu đều từ chối trả lời, thế nhưng, họ lại luôn khẳng định sản phẩm của mình sản xuất ra đảm bảo chất lượng theo quy định của Bộ Y tế (?!). Tuy vậy, Theo Bộ Y tế, mỗi năm nước ta tiêu thụ hơn 50.000 tấn dược liệu và hơn 10.000 sản phẩm đông dược lưu hành. Tuy nhiên, đợt kiểm tra mới đây cho thấy, chỉ có 9 mặt hàng có số đăng ký, còn lại là hàng nhập lậu không có số đăng ký.

Cơ quan quản lý cũng thừa nhận chưa quản lý được nguồn gốc nguyên liệu, thành phẩm cũng như quy trình sản xuất của các cơ sở y học cổ truyền. Trên thực tế, các cơ sở sản xuất ra thuốc tự mang đi kiểm nghiệm và công bố chỉ tiêu chất lượng, cơ quan quản lý chỉ hậu kiểm. Nhưng không ít cơ sở chẳng cần kiểm nghiệm.

Có một nghịch lý là, trong khi chúng ta đang phải nhập khẩu 90% nguồn dược liệu từ Trung Quốc, trong đó có đến 60% là nguồn dược liệu kém chất lượng thì thương lái Trung Quốc vào Việt Nam lùng mua dược liệu tươi, quý hiếm. Nhiều DN trồng dược liệu ở tỉnh Hà Giang cho biết, họ chủ yếu bán dược liệu cho các thương lái Trung Quốc, còn bán trong nước không dễ chút nào bởi DN chê đắt.

Đến bao giờ Việt Nam mới có nguồn dược liệu sạch tại chỗ để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng của người dân - vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp.

Việt Nam luôn được xem là nơi có nguồn tài nguyên dược liệu phong phú với khoảng 4.000 thực vật được dùng làm thuốc. Tuy nhiên, trên thực tế, gần 90% dược liệu đang được kinh doanh, sử dụng tại Việt Nam đều phải nhập khẩu.