Vàng chưa sớm từ bỏ xu hướng tăng giá

Bước sang năm 2008, vàng ở mức giá 800 USD/ounce - một mức giá vốn cao ngoài dự kiến với nhiều người chỉ một năm trước đây. Không dừng lại ở đó, ngày 13/3, lần đầu tiên trong lịch sử, vàng chạm mốc 1.000 USD/ounce  và liên tục lập những kỷ lục mới để đạt đỉnh cao kinh ngạc 1.033,99 USD/ounce vào ngày 17/3 trước sự hậu thuẫn của giá hầu hết các loại hàng hoá đều tăng trong bối cảnh lo ngại kinh tế Mỹ suy yếu. Tính từ đầu năm tới thời điểm đó, vàng đã tăng giá tăng 29,25%.

Tăng nhanh bao nhiêu thì giá vàng giảm cũng nhanh bấy nhiêu. Bắt đầu từ ngày 18/3, vàng giảm giá sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định giảm lãi suất nhiều hơn mức dự đoán đẩy đồng USD tăng giá mạnh và giá các hàng hoá khác, nhất là dầu mỏ liên tục giảm. Ngày 20/3 vàng đã ghi nhận mức giảm mạnh kỷ lục trong ngày kể từ tháng 2/2006, giảm tới 6%, xuống mức thấp kỷ lục của 4 tuần rưỡi, chỉ 904,7 USD/ounce. Chỉ trong vòng 1 tuần, giá vàng đã giảm 12,5% (129 USD/ounce).

Song yếu tố lãi suất của Mỹ cũng chỉ kiềm chân giá vàng được một tuần. Từ 25/3 tới nay vàng lại trở lại xu hướng tăng nhanh,  sáng 28/3, giá đã tăng trở lại mức 951,50 USD/ounce.

Trong những năm gần đây, vàng được hỗ trợ nhờ nhu cầu gia tăng trên khắp các thị trường hàng hoá trước sự phát triển bùng nổ của nền kinh tế Trung Quốc và Ấn Độ. Cú huých thực sự xảy ra vào cuối năm 2007 trước triển vọng tăng trưởng toàn cầu chậm lại, tình trạng thắt chặt tín dụng trước sự sụp đổ của thị trường cho vay nhà đất dưới tiêu chuẩn của Mỹ và lạm phát gia tăng làm dấy lên khả năng lạm phát đình đốn, là tình trạng lạm phát tiền tệ mà không có tăng nhu cầu và công ăn việc làm một cách tương ứng trong kinh doanh - từng là mối lo ngại lớn nhất trong thập kỷ 1970.

Xu hướng giá vàng tăng hiện nay chủ yếu do hoạt động mua đầu tư. Giới đầu tư cũng cho rằng có quá nhiều lý do để mua vàng vào, chứ rất ít nhân tố  khuyến khích bán ra kim loại quý này. Vì vậy họ đang chuyển hướng sang đầu tư mạnh vào vàng, nguồn dự trữ giá trị có truyền thống an toàn nhất, trong bối cảnh có nhiều lo ngại về sự suy thoái kinh tế Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới. Mặc dù USD đang hồi phục nhanh so với nhiều đồng tiền chủ chốt, song chưa ai biết chắc rằng sau khi ảnh hưởng của sự can thiệp của chính phủ Mỹ vào thị trường qua đi, USD sẽ nhanh chóng sụt giá trở lại. Việc đồng USD liên tục mất giá luôn hậu thuẫn giá vàng tăng. Năm 2007 các quỹ đầu cơ vàng đã mua vào với số lượng cao nhất từ trước đến nay, tăng 39%, đạt mức 630 tấn.

Bên cạnh đó, vàng còn được hậu thuẫn bởi các ngân hàng trung ương tăng cường đa dạng hoá nguồn dự trữ tài chính. Có vẻ như ngân hàng trung ương nhiều nước đang tính toán, cơ cấu lại dự trữ, âm thầm mua vàng vào và bán đôla Mỹ ra đã tạo ra nhu cầu lớn, đẩy giá vàng tăng lên, còn đôla Mỹ thì càng mất giá.

Các chuyên gia kinh tế đều cho rằng giá vàng sẽ chưa từ bỏ xu hướng tăng bởi kinh tế thế giới tiềm ẩn quá nhiều rủi ro và vàng đã được các nhà đầu tư lựa chọn làm nơi trú ẩn an toàn nhất trong bối cảnh hiện nay.

Thứ nhất, lạm phát leo thang tại nhiều quốc gia trên thế giới xuất phát từ giá dầu cao ngất ngưởng, thúc đẩy giới đầu tư mua vàng vào để lưu trữ giá trị;

Thứ hai, đồng USD vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất giá do tác động từ tình hình xấu của kinh tế Mỹ;

và thứ ba, sản lượng vàng của thế giới đang trên đà giảm sút, nhất là tại Nam Phi - nước sản xuất vàng lớn thứ ba thế giới, do tác động của tình trạng thiếu điện. Sản lượng vàng của Nam Phi - nước sản xuất vàng lớn nhất thế giới – đã giảm 7,4% trong năm 2007 sau khi sụt giảm trung binìh 6,3%/năm trong thập niên trước, và khả năng sẽ còn tiếp tục giảm hơn nữa.

Tuy nhiên, vì nguyên nhân chính đẩy giá vàng tăng là đầu tư nên thị trường vàng không còn là nơi an toàn như nhiều người hy vọng, bởi giá có thể giảm mạnh khi các nhà đầu tư ồ ạt bán ra.

Theo xu hướng giá vàng thế giới, giá vàng trên thị trường Việt Nam cũng biến động mạnh, từ mức khoảng 1.640.000 VNđồng/chỉ hồi đầu năm tăng lên khoảng 1.980.000 VND vào ngày 17/3 và hiện khoảng 1.743.000 VND/chỉ. Thị trường vàng và nhiều hàng hoá khác biến động mạnh, đặc biệt là tăng quá nhanh mấy tháng đầu năm, đã gây ra nhiều tác động tới toàn bộ nền kinh tế. Lạm phát của Việt Nam quý I năm nay dự kiến lên tới trên 10%, và khả năng sẽ vượt xa mục tiêu 22-25% trong cả năm nay. Vàng tăng giá ảnh hưởng tới những người vay vàng đến kỳ phải trả nợ bởi chỉ nguyên giá vàng tăng, chưa kể lãi, thì giá vàng hiện đã tăng khoảng 16% so với tháng 12.2007, tăng 48% so với tháng 12.2006 và tăng 87,9% so với tháng 12.2005. Tốc độ tăng đó cao hơn rất nhiều so với giá tiêu dùng, giá USD, lãi suất tiết kiệm trong thời gian tương ứng. Hiếm có mặt hàng nào, kênh đầu tư nào lại tăng liên tục, tăng với tốc độ cao, tăng trong thời gian dài như vậy. Ngoài ra, vàng tăng giá còn góp phần làm cho giá bất động sản chững lại và làm cho chỉ số chứng khoán sụt giảm.

Dự báo thị trường vàng thế giới sẽ còn gây nhiều bất ngờ. Có nhà kinh tế cho rằng cái mốc sắp tới của vàng sẽ là giá 2000 USD/ounce, song cũng không ít người cho rằng giá sẽ chỉ duy trì ở mức dưới 1.000 USD/ounce.