Hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc giảm 14,34% về kim ngạch

Trung Quốc luôn luôn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, riêng tháng đầu năm 2014, hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc đã lên tới 2,88 tỷ USD, chiếm 28,76% trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của cả nước, giảm 14,34% so với tháng cuối năm 2013.

Máy móc, thiết bị, phụ tùng là nhóm hàng chủ yếu nhập khẩu từ thị trường Trung Quốc, chiếm 21,06% trong tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ thị trường này, đạt 606,7 triệu USD, giảm nhẹ 1,18% so với T12/2013; đứng thứ 2 về kim ngạch là nhóm hàng điện thoại các loại và linh kiện 432,6 triệu USD, chiếm 15%, giảm 1,08%; tiếp theo là một số nhóm hàng cũng đạt kim ngạch lớn trên 100 triệu USD như: máy vi tính, điện tử 321,6 triệu USD, chiếm 11,16%, giảm 18,6%; vải may mặc 309,78 triệu USD, chiếm 10,75%, giảm 15,18%; sắt thép 152,71 triệu USD, chiếm 5,3%, giảm 11,35%.

Hàng hóa nhập khẩu từ thị trường Trung Quốc rất đa dạng, phong phú, nhưng trong tháng đầu năm 2014 hầu hết các loại hàng đều sụt giảm kim ngạch so với tháng cuối năm ngoái; trong đó nguyên liệu thuốc lá nhập khẩu từ thị trường này sụt giảm mạnh nhất, giảm tới 87,88%, chỉ đạt 0,73 triệu USD. Bên cạnh đó là một số nhóm hàng cũng giảm mạnh trên 50% so với T12/2013 đó là: Phân bón (-79,5%); quặng và khoáng sản khác (-71,34%); kim loại thường (-56,84%); ô tô nguyên chiếc (-54,17%). Tuy nhiên, có một vài nhóm hàng tăng kim ngạch so với cuối năm ngoái; trong đó nhập khẩu bông từ Trung Quốc tăng mạnh tới 325%, mặc dù kim ngạch chỉ đạt 0,49 triệu USD. Ngoài ra, nhập khẩu cao su, xe máy và đá quí cũng tăng mạnh với mức tăng tương ứng 94,72%, 55,24% và 66,63%.

Những nhóm hàng chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc tháng 1/2014. ĐVT: USD

Hiện nay, hàng nhập lậu Trung Quốc đội lốt Việt Nam đang tràn ngập khắp các chợ không những vùng biên mà ngay cả ở thành thị, các vùng nông thôn. Hàng hóa ruột Trung Quốc, nhãn mác Việt Nam bây giờ đã không còn là hiện tượng bột phát, nhỏ lẻ, nhập theo đường tiểu ngạch mà đang là một trào lưu như: bột ngọt Trung Quốc đóng gói nhãn hiệu Ajinomoto, dây curoa sản xuất Trung Quốc ghi nhãn ADR (An Dong Rubber) của công ty cao su An Đông, xúc xích, thịt bò xiên, bánh kẹo, đồ chơi trẻ em xuất xứ từ Trung Quốc dán nhãn hàng Việt Nam.

Trao đổi về con số nhập siêu hàng Trung Quốc tăng 100 lần trong vòng 10 năm qua, các chuyên gia kinh tế bày tỏ nhiều lo ngại về những hệ quả xấu đối với nền kinh tế như: Sẽ bị phụ thuộc quá nhiều; hàng hóa thực phẩm tràn vào nhưng không được kiểm soát về chất lượng; làm ảnh hưởng tới nền sản xuất trong nước, dẫn tới nhiều hậu quả khó lường.

Mặc dù nhập khẩu lớn từ nước láng giềng, chủ yếu là hàng trung gian phục vụ sản xuất nhưng về lâu dài chắc chắn sẽ tạo ra kênh thất thoát ngoại tệ cực lớn. Hiện nước ta đang nỗ lực xuất siêu sang nhiều quốc gia lớn như Mỹ, Nhật Bản, EU... nhưng nếu thâm hụt lớn trong cán cân thương mại với Trung Quốc thì có thể phần nhập siêu đạt được này sẽ bị ăn hết.

Để cải thiện tình trạng này, điều quan trọng nhất là chúng ta cần luật hóa hoạt động mua bán 2 bên để tăng cường yếu tố pháp lý, bảo vệ người dân, doanh nghiệp Việt Nam khi có tranh chấp xảy ra. Cần phải thiết lập hàng rào kỹ thuật thương mại nghiêm ngặt và tuyên truyền, vận động người dân không vận chuyển hàng lậu. Các hiệp hội doanh nghiệp lưu ý không tiếp tay cho việc buôn bán hàng lậu, hàng giả, hàng độc hại.

Hiện nay nhiều tiểu thương Việt Nam bán hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt là vi phạm đạo đức kinh doanh, ở đây có trách nhiệm của cơ quan quản lý thị trường. Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng cần có những chương trình bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; khuyến khích người dân, doanh nghiệp buôn bán chính thống để kiểm soát hải quan, vệ sinh an toàn thực phẩm... cũng là giải pháp cần quan tâm.

Thủy Chung

Nguồn: Vinanet/Hải quan