Trước đó, trong hai tháng đầu năm 2025, Trung Quốc ghi nhận lượng dầu thô được lọc cao hơn nguồn cung – điều hiếm gặp – do giá dầu trên thị trường thế giới ở mức cao tại thời điểm các lô hàng được ký kết, khiến hoạt động nhập khẩu suy giảm và các nhà máy phải sử dụng đến nguồn dự trữ.
Mặc dù Trung Quốc không công bố chính thức lượng dầu được rót vào hoặc rút khỏi các kho dự trữ chiến lược và thương mại, giới phân tích có thể ước tính bằng cách so sánh tổng nguồn cung với sản lượng lọc dầu thực tế.
Theo số liệu chính thức công bố ngày 16/4, các nhà máy lọc dầu Trung Quốc xử lý 14,85 triệu thùng/ngày trong tháng 3 – tăng nhẹ 0,4% so với cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, nhập khẩu dầu thô đạt 12,11 triệu thùng/ngày – tăng 5% và là mức cao nhất kể từ tháng 8/2023. Sản lượng dầu trong nước cũng tăng mạnh 3,5%, đạt 4,48 triệu thùng/ngày – mức cao nhất kể từ giữa năm 2011.
Kết hợp nguồn cung trong nước và nhập khẩu, tổng lượng dầu sẵn có là 16,59 triệu thùng/ngày – vượt 1,74 triệu thùng so với mức lọc dầu, đồng nghĩa với việc một lượng lớn dầu đã được đưa vào kho dự trữ trong tháng 3.
Tính chung quý I/2025, lượng dầu dư thừa trung bình đạt khoảng 580.000 thùng/ngày – cho thấy xu hướng phục hồi mạnh sau giai đoạn đầu năm ảm đạm.
Tăng nhập khẩu từ Iran và Nga
Đáng chú ý, đợt tăng nhập khẩu trong tháng 3 chủ yếu đến từ các chuyến hàng từ Iran và Nga. Theo công ty phân tích thị trường Kpler, nhập khẩu dầu từ Iran đạt khoảng 1,71 triệu thùng/ngày – tăng 20% so với tháng 2 và là mức cao nhất trong năm tháng. Nhiều nhà máy lọc dầu Trung Quốc đẩy mạnh mua vào do lo ngại các biện pháp kiểm soát vận chuyển dầu từ Iran có thể sắp được siết chặt.
Cùng thời điểm, nhập khẩu từ Nga cũng phục hồi nhờ việc sử dụng các tàu không bị hạn chế để vận chuyển, sau các lệnh trừng phạt được ban hành vào cuối nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Sự tăng trưởng nhập khẩu còn được thúc đẩy bởi việc giá dầu toàn cầu giảm. Giá dầu Brent chuẩn đã giảm từ mức đỉnh 82,63 USD/thùng hồi giữa tháng 1 xuống dưới 70 USD vào đầu tháng 3/2025. Với xu hướng giá giảm, các nhà máy lọc dầu Trung Quốc thường tranh thủ mua vào nhiều hơn.
Tính đến đầu tháng 4/2025, giá dầu tiếp tục giảm mạnh xuống mức thấp nhất trong 5 năm – chỉ còn 61,34 USD/thùng – do lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu, trong bối cảnh các chính sách thuế mới từ chính quyền Tổng thống Trump làm gia tăng căng thẳng thương mại.
Triển vọng còn phụ thuộc vào kinh tế trong nước
Dù sản lượng lọc dầu trong tháng 3 tăng phần nào nhờ các nhà máy lọc dầu tư nhân nhỏ hoạt động mạnh và việc đưa vào vận hành một đơn vị mới của Tập đoàn Hóa dầu Yulong Sơn Đông, câu hỏi lớn đặt ra là liệu xu hướng này có tiếp tục hay không, trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều áp lực từ môi trường thương mại toàn cầu.