Trung Quốc tăng cường quản lý rủi ro tài chính

Thông điệp mà người đứng đầu Đảng cộng sản Trung Quốc công bố trong cuộc họp lần này đó là sự an toàn tài chính sẽ là một phần quan trọng của an ninh quốc gia, Trung Quốc sẽ tăng cường sự lãnh đạo của Đảng cộng sản trong khu vực tài chính. Theo đó, Ủy ban Phát triển và ổn định tài chính sẽ được thiết lập trực thuộc Hội đồng nhà nước hoặc sẽ trực thuộc Chính phủ.

Tài chính là huyết mạch của nền kinh tế, vì thế ông Tập Cận Bình kêu gọi trách nhiệm giải trình lớn hơn từ các cơ quan quản lý chuyên ngành, nhiệm vụ này có thể bị bỏ qua nếu các cơ quan quản lý không xác định được các rủi ro kịp thời và nó sẽ trở thành phạm pháp nếu họ thất bại trong việc báo cáo và kìm chế các rủi ro đã xác định.

Ông Tập Cận Bình cũng cho rằng việc thúc đẩy kiểm soát đòn bẩy tài chính trong nền kinh tế, hướng tới giảm tỷ lệ nợ nần trong các doanh nghiệp nhà nước hiện đang là vấn đề cấp bách nhất. Bắc Kinh cũng sẽ kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ của chính quyền địa phương và tăng cường giám sát các khoản huy động qua mạng.

Tại cuộc họp lần này, ông Lý Khắc Cường - Thủ tướng Trung Quốc cho rằng, Trung Quốc sẽ duy trì chính sách tiền tệ thận trọng và tăng trưởng tín dụng hợp lý nhưng vẫn giữ sự ổn định về thanh khoản trong hệ thống. Kế hoạch của Trung Quốc đó là quản lý tốt hơn rủi ro hệ thống.

Hiện tại, việc giám sát khu vực tài chính của Trung Quốc được thực hiện bởi 3 cơ quan quản lý khác nhau, gồm có Ủy ban giám sát hoạt động ngân hàng, Ủy ban giám sát các hoạt động chứng khoán và Ủy ban giám sát hoạt động bảo hiểm. Vì thế, không một cơ quan điều tiết nào có thể nắm được toàn bộ về dòng chảy của vốn trong hệ thống.

Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến sự phối hợp lỏng lẻo của các cơ quan điều tiết hệ thống tài chính trong công tác phòng vệ và phản ứng trước cú sốc của thị trường chứng khoán đã nhận được nhiều chỉ trích vào đầu năm 2015 khi các chính sách can thiệp của cơ quan quản lý được đánh giá là chưa đủ để có thể xoa dịu thị trường.

Hiện nay, các quyết định thanh tra, giám sát chuyên ngành được thực hiện về cơ bản là tách biệt, ví dụ như vào đầu năm nay, ủy ban giám sát hoạt động bảo hiểm của Trung Quốc - CIRC đã ra lệnh cấm chủ tịch của Công ty Foresea Life kinh doanh hoạt động bảo hiểm trong vòng 10 năm do vi phạm các quy định trong việc sử dụng quỹ bảo hiểm của công ty.

Hoặc CIRC cũng độc lập đưa ra quyết định hạn chế các hành vi giao dịch cổ phiếu của Công ty Evergrande Life trong vòng một năm sau khi phát hiện ra công ty này đã tham gia vào các hoạt động đầu tư không chính thống.

Thực tế đó thực sự đã tạo ra những rắc rối cho công việc của các cơ quan quản lý trong việc nắm bắt được những cá nhân, tổ chức thao túng thị trường, âm thầm làm chệch hướng các dòng vốn sang các sản phẩm tài chính rủi ro khi theo đuổi lợi nhuận cao. Bên cạnh đó, bản thân các cơ quan quản lý cũng lo lắng về hành lang pháp lý quá rộng lớn trong hoạt động thanh tra giám sát, đặc biệt trong trường hợp những cá nhân, tổ chức phạm luật, lách luật để thực hiện các hành vi thao túng.

Mặc dù đã có những thông điệp cụ thể từ những người đứng đầu của chính phủ về quyết tâm quản lý sát sao các rủi ro tài chính trong nền kinh tế, nhưng cuộc họp vừa qua cũng chưa đưa ra một kế hoạch thực hiện cụ thể. Theo Brock Silvers, Giám đốc quản lý Công ty tư vấn đầu tư Kaiyuan Capital tại Thượng Hải, các cơ quan giám sát sẽ thông báo các bước cụ thể nhưng trong thời gian chuyển tiếp sẽ không có nhiều thay đổi, ví dụ như việc thành lập một cơ quan giám sát hợp nhất siêu bộ.