Hai nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, Thái Lan và Việt Nam, đang nỗ lực xuất khẩu cao kỷ lục trong năm nay nhằm tận dụng cơ hội nhu cầu mạnh, được mùa và giá cao.

Việt Nam – nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới, hy vọng mùa vụ bội thu sẽ tạo cơ hội để xuất khẩu tới 7,3 triệu tấn trong năm nay, sau khi nhận đơn đặt hàng lớn từ Indonesia. Việt Nam cũng đang hy vọng sẽ ký được hợp đồng xuất khẩu tổng cộng 350.000 tấn với Malaysia và Đông Timor từ nay tới cuối năm.

Gần đây cũng xuất hiện một số khách hàng Trung Quốc tìm mua gạo Việt Nam. Nhờ lượng khách hàng đông, mục tiêu xuất khẩu năm nay đã được điều chỉnh lên kỷ lục 7 - 7,4 triệu tấn, so với 6,83 triệu tấn gạo năm 2010. Malaysia đứng hàng thứ 3 sau Indonesia và Philippines trong số những khách hàng mua nhiều gạo nhất của Việt Nam từ đầu năm tới nay, với 310.000 tấn trong nửa đầu năm, tăng 71,43% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các nhà xuất khẩu Việt Nam đến nay đã ký hợp đồng xuất khẩu khoảng 6 triệu tấn gạo, tính cả hợp đồng mới nhất với cơ quan thu mua quốc gia Indonesia (Bulog).

Reuters dẫn lời một thương gia của một công ty nước ngoài ở TPHCM cho biết Bulog và Tổng công ty Lương thực Miền Nam (Vinafood 2) đã thống nhất giá 498 đô la/tấn (FOB) với toàn bộ 500.000 tấn gạo 15% tấm trong hợp đồng.

Trung Quốc đã vươn lên vị trí một trong mười khách hàng mua gạo lớn nhất của Việt Nam năm nay, với khối lượng đã mua gần 220.000 tấn trong nửa đầu năm. Nửa đầu năm 2010 họ không mua chút gạo Việt nào.

Philippines, nước nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới mấy năm gần đây, đã giảm lượng nhập xuống 860.000 tấn trong năm nay, từ mức kỷ lục 2,45 triệu tấn năm 2010.

Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, cũng hy vọng sẽ xuất khẩu kỷ lục trên 10 triệu tấn gạo năm 2011, từ mức 9 triệu tấn năm ngoái, nhờ nhu cầu mạnh vào nửa đầu năm. Thái Lan đã từng xuất khẩu kỷ lục 10 triệu tấn gạo năm 2004, khi chính phủ xuất gạo dự trữ ra thị trường đúng lúc nhu cầu trên thế giới rất mạnh.

Kể từ đó xuất khẩu hàng năm giảm xuống khoảng 8 đến 9,5 triệu tấn, chiếm một phần ba mậu dịch gạo toàn cầu.

Reuters dẫn lời một thương gia ở Bangkok cho biết: “Năm nay Thái Lan bán nhiều gạo trong nửa đầu năm và điều đó có thể góp phần bù lại cho nửa cuối năm – có thể xuất khẩu ít do giá cao”. Giá gạo 100% B của Thái Lan hiện đạt 555 đô la/tấn, tăng từ mức 550 đô la tuần qua, chủ yếu bởi nguồn cung tại đây khan hiếm, khi các thương gia trong nước găm hàng lại với hy vọng giá sẽ tăng khi chính phủ mới thực hiện cam kết.

Gạo 5% tấm cũng tăng giá lên 535 đô la/tấn, từ mức 530 đô la tuần trước. Hiện gạo loại này của Thái cao hơn mức giá chào 515-530 đô la của gạo Việt Nam.

Thái Lan có thế mất vị trí số 1 cho Việt Nam

Một số chuyên gia nhận định Thái Lan có thể không giữ được vị trí nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới vào năm tới, bởi chính sách can thiệp của chính phủ mới – dự kiến đẩy giá gạo Thái tăng lên mức không thể cạnh tranh, và đẩy khách hàng sang phía Việt Nam.

Đảng Puea Thai -thắng cử hôm 3/7 và dự kiến sẽ thành lập chính phủ vào tháng tới - đã hứa sẽ thực hiện kế hoạch mua gạo với giá rất cao để giúp người trồng lúa.

Chủ tịch danh dự của Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái, ông Vichai Sriprasert, cho biết : “Với mức giá 15.000 baht (505 đô la)/tấn lúa thì giá gạo Thái sẽ lên tới 850 đô la/tấn. Khi đó xuất khẩu gạo Thái có thể giảm 50% xuống chỉ 5 triệu tấn vào năm tới, thấp hơn cả mức xuất khẩu 6,83 triệu tấn của Việt Nam năm 2010”.

(1 đô la = 20.575 đồng và = 29,685 baht)

(TBKTSG Online)