Tăng cường kiểm soát nhập khẩu để giảm nhập siêu
Ngày 11/12/2009, Bộ Tài chính có công văn số 17433/BTC-TCHQ yêu cầu các cục hải quan tỉnh, thành phố trong cả nước thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Chính phủ về tăng cường kiểm soát nhập khẩu. Đây là động thái nhằm hạn chế nhập siêu và giúp giảm thâm hụt cán cân thanh toán.
Cụ thể, khi làm thủ tục hải quan cho hàng hoá nhập khẩu, nhất là những mặt hàng nằm trong danh mục hàng tiêu dùng phải nộp thuế trước khi thông quan. Tăng cường kiểm tra những mặt hàng thực phẩm nhập khẩu để kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm. Những mặt hàng tiêu dùng thuộc diện phải nộp thuế theo quy định tại khoản 4, điều 12, Nghị định số 149/2005/NĐ-CP ngày 8/12/2005 của Chính phủ về thi hành Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu thì phải làm thủ tục tại cửa khẩu nhập, không được gửi kho ngoại quan. Thuế của nhiều mặt hàng xếp vào nhóm tiêu dùng xa xỉ cũng đã tăng lên. Ngoài ra, NHNN cũng chỉ đạo các NHTM hạn chế cho vay tín dụng nhập khẩu những mặt hàng không khuyến khích tiêu dùng trong nước.
Xuất khẩu 11 tháng đầu năm đạt 51.4 tỷ USD, giảm 11.4%. Nhập khẩu, đạt 61.6 tỷ USD, giảm 17.9% so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, nhập siêu 10 tháng đầu năm đã lên tới 10.2 tỷ USD. Dù giảm khá mạnh so với năm 2008, nhưng nó vẫn còn quá lớn so với GDP của Việt Nam. Hiện nay, thâm hụt cán cân thanh toán đang là một trong những mối quan ngại của Việt Nam. Vừa qua, NHNN đã phải chủ động giảm giá VND và thực hiện một loạt các biện pháp để ổn định thị trường ngoại hối.
Những động thái trên cho thấy, việc kiểm soát nhập khẩu là một trong những chính sách quan trọng để kiểm soát cán cân thanh toán của Việt Nam. Hệ quả của nó là nhiều mặt hàng bị hạn chế nhập khẩu sẽ tăng giá khá mạnh trong thời gian tới.
Lãi suất sẽ đi đến đâu?
Do căng thẳng về nhu cầu vốn, các NHTM trong nước hiện nay đang tham gia vào cuộc đua huy động vốn. Dù bị khống chế lãi suất trần là 10.49%/năm, nhưng các ngân hàng đang tìm cách “lách trần” bằng những cách như thấu chi, tặng thưởng tiền mặt, tặng thưởng lãi suất…
NHNN vẫn khẳng định: “không có ngân hàng nào thiếu hụt thanh khoản và NHNN vẫn sẵn sàng can thiệp để giữ ổn định thanh khoản của các ngân hàng tạm thời bị thiếu hụt vốn”. Cũng trong tuần qua NHNN chính thức bác bỏ tin đồn cho rằng, NHNN sẽ cung ứng tín dụng cho thị trường mở để giải quyết vấn đề thanh khoản cho hệ thống ngân hàng. Hiện tại, lãi suất liên ngân hàng xấp xỉ mức 12%, thậm chí có giao dịch lãi suất đã lên tới 16%.
Hiện nay, NHNN đang đứng trước những lựa chọn khó khăn: nếu tăng cung tín dụng để giải quyết căng thẳng thanh khoản cho hệ thống ngân hàng thì sẽ đưa nền kinh tế đối mặt với nguy cơ lạm phát và sức ép tỷ giá. Ngoài ra, một chủ đề quan trọng khác là sẽ điều chỉnh lãi suất cơ bản như thế nào để đưa lãi suất trần cho vay trong hệ thống ngân hàng về gần với mức thị trường.
(Vietstock)