ECB đã giảm lãi suất 25 điểm cơ bản xuống còn 2,50%, đánh dấu lần điều chỉnh thứ sáu kể từ tháng 6/2024. Tuy nhiên, thay vì tiếp tục mô tả chính sách tiền tệ là "thắt chặt", ECB lần này tuyên bố rằng chính sách đã trở nên "bớt thắt chặt đáng kể".
Sự thay đổi này hỗ trợ quan điểm của các nhà giao dịch, những người vốn đã giảm đặt cược vào các đợt cắt giảm lãi suất sau khi Đức đạt được thỏa thuận giữa các đối tác trong liên minh cầm quyền nhằm thành lập quỹ cơ sở hạ tầng trị giá 500 tỷ euro (541,4 tỷ USD) và nới lỏng các hạn chế vay nợ, một phần nhằm tăng cường chi tiêu quốc phòng.
“Chúng ta có thể chứng kiến thêm một đợt cắt giảm nữa, tối đa là hai”, ông Vasileios Gkionakis, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Aviva Investors, nhận định. Ông cho rằng sự thay đổi trong cách diễn đạt của ECB báo hiệu rằng chu kỳ cắt giảm lãi suất có thể sắp kết thúc.
Sau cuộc họp của ECB, các nhà giao dịch tiếp càng hạn chế đặt cược vào việc cắt giảm lãi suất trong tháng 4/2025, với xác suất dưới 50% cho một đợt cắt giảm 0,25 điểm phần trăm, giảm so với mức hơn 60% cùa tuần trước đó.
Một số nguồn tin từ Reuters cũng tiết lộ rằng các nhà hoạch định chính sách cũng đang nghiêng về khả năng tạm dừng cắt giảm lãi suất vào tháng 4/2025, nhằm đợi rõ hơn về tác động từ chính sách thương mại và tài khóa trước khi đưa ra quyết định tiếp theo.
Cân bằng giữa tài khóa và tiền tệ
Thị trường đang kỳ vọng động thái thay đổi chính sách tài khóa mạnh mẽ của Đức có thể là bước ngoặt cho nền kinh tế châu Âu.
Đồng euro đã tăng lên 1,0854 USD vào ngày 6/3, mức cao nhất kể từ ngày 6/11- ngay sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tái đắc cử, và cao hơn đáng kể so với mức gần 1,01 USD hồi tháng 2/2025 khi lo ngại về thuế quan gia tăng.
Lợi suất trái phiếu Đức - vốn được coi là chuẩn mực của khu vực đồng euro - đang trên đà tăng mạnh nhất kể từ đầu những năm 1990, khi trường lo ngại về việc vay nợ tăng cao.
Đáng chú ý, một số nhà giao dịch thậm chí còn đặt cược vào khả năng ECB sẽ tăng lãi suất trở lại vào năm 2026, với xác suất khoảng 40% cho một đợt tăng lãi suất vào tháng 9/2026, nếu chính sách tài khóa kích thích lạm phát.
Mặc dù kế hoạch của Đức vẫn chưa được phê duyệt và chưa có nhiều chi tiết cụ thể, nhưng nó đã khiến triển vọng chính sách tiền tệ của ECB thêm khó đoán.
“Nếu bạn bơm vào nền kinh tế một lượng tiền lớn như vậy, chắc chắn sẽ có những tác động đáng kể. Điều này cũng đồng nghĩa với việc lạm phát sẽ cao hơn”, ông Mark Dowding, Giám đốc Đầu tư tại RBC BlueBay Asset Management, nhận định.
Một chỉ báo quan trọng về kỳ vọng lạm phát của thị trường Châu Âu đã tăng vọt sau tuyên bố của Đức, đạt mức 2,22%, chỉ nhỉnh hơn một chút so với mục tiêu 2% của ECB. Theo dữ liệu từ LSEG, đây là mức tăng lớn nhất trong một ngày kể từ năm 2013.
Ông Dowding dự đoán đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo của ECB có thể là lần cuối cùng. "Chúng tôi đã bán trái phiếu ngắn hạn của Đức, vì thị trường đang định giá quá nhiều đợt cắt giảm lãi suất", ông nói.
Các ngân hàng lớn như Goldman Sachs và Nomura cũng đã điều chỉnh dự báo, giảm kỳ vọng về số lần cắt giảm lãi suất của ECB trong năm nay.
Sự bất định hiện tại đánh dấu một sự thay đổi rõ rệt so với những tháng trước, khi thị trường gần như chắc chắn rằng ECB sẽ cắt giảm lãi suất trong mỗi cuộc họp kể từ tháng 10/2023.
Yếu tố bất định lớn nhất
Mặc dù thị trường lạc quan về triển vọng tăng trưởng của khu vực đồng euro, nhưng rủi ro lớn nhất vẫn là chính sách thuế quan của Mỹ.
Vẫn chưa rõ liệu Mỹ có áp dụng thuế nhập khẩu mới đối với hàng hóa châu Âu hay không. ECB đã đề cập đến sự bất ổn trong thương mại như một trong những yếu tố kìm hãm đầu tư khi ngân hàng này điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng
Châu Âu có thể sẽ phải đối mặt với các biện pháp trả đũa mạnh mẽ, cũng như thuế quan riêng biệt nhắm vào ngành ô tô và các lĩnh vực công nghiệp khác.
"Thị trường đang đánh giá thấp tác động của thuế quan", ông Salman Ahmed, Giám đốc chiến lược vĩ mô toàn cầu tại Fidelity International, cảnh báo.
Ông Ahmed dự đoán ECB sẽ hạ lãi suất xuống 1,75% thay vì 1,5% như kỳ vọng trước đó, nhưng nhấn mạnh rằng nếu thuế quan gây áp lực lên nền kinh tế, ECB có thể phải cắt giảm lãi suất mạnh hơn nữa.
Ông Piet Christiansen, nhà phân tích cấp cao tại Danske Bank, cho biết ông vẫn giữ nguyên dự báo ECB sẽ cắt giảm lãi suất xuống 1,50% trong năm nay, do vẫn còn nhiều yếu tố bất định xoay quanh chính sách tài khóa của Đức.
"Chúng ta chỉ có con số tổng thể, nhưng không có thông tin cụ thể về thời điểm triển khai cũng như quy mô thực sự của gói kích thích này," ông Christiansen nói thêm.
(1 USD = 0,9235 euro)