Khi nào giá khí đốt hạ nhiệt tại thị trường châu Âu?
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là kỷ nguyên giá rẻ của khí đốt đã qua đi. Các chuyên gia của 1Prime nhận định, giá khí đốt tại thị trường này vẫn có khả năng sụt giảm đáng kể, song không thể về mức lịch sử 30 USD/1000 m3 hay thậm chí là 100 USD/1000 m3 trong tương lai.
Khó khăn tạm thời
Theo công ty chứng khoán Otkrytie (Nga), mức giá khí đốt kỷ lục hiện tại sẽ không phù hợp trong dài hạn. Một số yếu tố như thời tiết, mùa, chính trị hiện đang tác động đến giá khí đốt tại thị trường này.
Trước hết, nhu cầu về khí đốt gia tăng trước mùa đông. Tính đến ngày 28/08 vừa qua, tỷ lệ lấp đầy các kho chứa khí ngầm tại châu Âu chỉ đạt 66,3%. Trước đó vào cùng kỳ năm 2020, tỷ lệ lấp đầy đã đạt 91% và mức trung bình cùng kỳ 5 năm (2015 - 2019) đã đạt 82,5%. Thứ hai, giá khí đốt đang chịu áp lực từ sự không chắc chắn về thời gian vận hành đầy đủ đường ống North Stream 2. Gazprom đã thông báo kế hoạch cung cấp 5,6 tỷ m3 khí đốt trong quý 4/2021 thông qua đường ống này, nhưng điều này là không đủ để loại bỏ tình trạng thiếu hụt nguồn dự trữ tại các kho khí ngầm ở EU. Ngoài ra, việc siêu bão Ida đổ bộ và gây thiệt hại đáng kể tại Mỹ đã khiến 94% sản lượng khí đốt ở Vịnh Mexico bị gián đoạn. Tất cả đang tạo ra một bối cảnh tiêu cực cho toàn bộ thị trường năng lượng, mặc dù không có yếu tố nào thực sự tác động mạnh đến giá khí đốt. Các chuyên gia tại ngân hàng Promsvyazbank lưu ý, tình trạng nắng nóng bất thường ở châu Á đã làm gia tăng nhu cầu sử dụng điện để làm mát không khí. Bên cạnh đó, việc tăng giá khí thải CO2 ở châu Âu buộc các nhà sản xuất gia tăng chuyển đổi từ sản xuất nhiệt điện than sang nhiệt điện khí dẫn đến sự gia tăng nhu cầu khí đốt.
Phần lớn các chuyên gia đồng thuận rằng, giá khí đốt sẽ điều chỉnh giảm trong dài hạn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa rằng, giá có thể quay lại mức thấp lịch sử 100 USD/1000 m3.
Mức giá cân bằng
Theo công ty thị trường FG FINAM (Nga), mức giá 100 USD/1000 m3 là quá thấp, gần tương đương với điểm hòa vốn của Gazprom. Với mức giá này sẽ không có bất cứ dự án xây dựng đường ống khí đốt hoặc cơ sở sản xuất LNG mới nào có thể triển khai. Về dài hạn, mức giá cân bằng được đánh giá là 250 USD/1000 m3 cho thị trường EU vì nó phản ánh đầy đủ sự tăng trưởng sản xuất LNG và xây dựng các đường ống dẫn khí tiềm năng mới.
Bản thân Gazprom cũng không mong đợi một đợt giảm giá khí đáng kể. Gần đây, hãng đã nâng dự báo giá khí trung bình bán cho các nước ngoài CIS trên cơ sở các hợp đồng dài hạn trong năm 2021 thêm 30%, lên mức 269,6 USD/1000 m3.
Cơ sở cho việc giảm giá
Các chuyên gia của Promsvyazbank đánh giá, trong điều kiện dư thừa nguồn cung khí đốt trên thị trường, giá khí đốt sẽ điều chỉnh giảm đáng kể về các mốc trong quá khứ. Điều này có thể xảy ra sau khi đường ống North Stream 2 bắt đầu vận hành. Tuy nhiên, biên độ điều chỉnh giá sẽ không được xác định bởi sự kiện vận hành đường ống này mà sẽ phụ thuộc vào tỷ lệ lấp đầy khí đốt trong đường ống của Gazprom.
Otkrytie nhận định, phần lớn lượng khí đốt qua North Stream 2 sẽ không phải là nguồn cung bổ sung mà là sự phân bổ lại nguồn cung khí từ các đường ống dẫn khí khác. Nếu tỷ lệ lưu trữ khí đốt trong các cơ sở lưu trữ ngầm ở EU trở về giá trị trung bình theo mùa và đường ống North Stream 2 hoạt động bình thường, giá khí đốt tại EU có thể giảm khoảng 30-40% so với mức giá hiện tại. Giá khí đốt tại EU thậm chí sẽ giảm đáng kể hơn nữa trong những điều kiện như mùa đông ấm kết hợp với tỷ lệ lưu trữ khí trong các kho ngầm ở mức cao và nhu cầu tiêu thụ khí đốt giảm. Trong trường hợp xảy ra các yếu tố trên cùng lúc, việc giá khí có thể quay lại mốc 100 USD/1000 m3 trong ngắn hạn là có thể xảy ra, song khả năng rất thấp.
Theo FG FINAM, giá khí đốt ở châu Âu trong năm 2022 sẽ phụ thuộc phần lớn vào tình hình thời tiết trong mùa đông tới. Trong trường hợp mùa đông lạnh giá, chi phí cho tiêu thụ khí đốt ở EU có thể vẫn ở mức trên 400 USD/1000 m3. Ngược lại, nếu mùa đông ấm, thị trường có thể mong đợi giá khí đốt tại thị trường này điều giảm về mức gần 300 USD/1000 m3 hoặc có thể thấp hơn.

Nguồn: Tiến Thắng/Tạp chí điện tử Petrotimes