Hút thuốc lá có ảnh hưởng lớn tới sức khỏe mỗi người và nhiều mặt của đời sống xã hội. Tuy nhiên hiện nay, tại nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam, tỷ lệ người hút thuốc lá vẫn rất cao. Do đó, cần có sự chung tay của cả cộng đồng mới giảm thấp nhất tác hại của thuốc lá.

Tại Việt Nam, nhiều người hút thuốc lá có thói quen hút thuốc trong nhà, nơi làm việc, nơi đông người như nhà ga, bến xe, nhà chờ xe bus, nhà hàng… gây ảnh hưởng đến sức khỏe của những người không hút thuốc.

Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm. WHO kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của thuốc lá tới sức khỏe, đồng thời để hạn chế rác thải gây ô nhiễm môi trường.

Hiện nay, trên thị trường Việt Nam có hàng trăm loại thuốc lá nhập lậu các loại, trong đó, chủ yếu là thuốc lá nhập lậu Jet và Hero gây thất thu ngân sách nhà nước mỗi năm hơn 6.500 tỷ đồng thuế.

Theo các chuyên gia, không có mức độ nào an toàn khi tiếp xúc với khói thuốc, ngay cả khi tiếp xúc khói thuốc lá trong một thời gian ngắn cũng có thể gây hại cho sức khỏe của con người. Người không hút thuốc lá nhưng hít khói thuốc lá thường xuyên còn nguy hiểm hơn người hút thuốc lá trực tiếp gấp 3-4 lần.

Các nghiên cứu về thuốc lá cho thấy, hút thuốc lá không chỉ làm tổn hại tới sức khỏe của người sử dụng, mà kéo theo nó là những hệ lụy làm tăng gánh nặng kinh tế đối với các quốc gia, tổn hao kinh tế đối với gia đình. 

Ngoài Nicotin, trong thuốc lá chứa hơn 7.000 loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại có hại cho sức khỏe, bao gồm chất gây nghiện và các chất gây độc. Hút 1 điếu thuốc tức là đã tự mình làm mất đi 5,5 phút cuộc sống. Tuổi thọ trung bình của người hút thuốc ngắn hơn so với người không hút thuốc từ 5 đến 8 năm. Hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong từ 30 đến 80%, chủ yếu là do các bệnh ung thư.

Để phòng, chống tác hại của khói thuốc lá và các bệnh liên quan đến khói thuốc lá tốt nhất là thực hiện môi trường không có khói thuốc lá.

Thuốc lá đang dần hủy hoại hành tinh của chúng ta. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm có khoảng 5% diện tích rừng bị chặt phá tương đương 18 tỷ cây xanh đã bị đốn hạ để trồng cây thuốc lá và lấy gỗ để sấy thuốc lá. Mỗi năm, thuốc lá thải ra môi trường từ 3.000 đến 6.000 tấn formaldehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicotine và từ 300 đến 600 triệu ki-lô-gam chất thải độc hại.

Thuốc lá điện tử là một trong những trào lưu đang được giới trẻ quan tâm gần đây, đặc biệt là học sinh. Tuy nhiên, trên thực tế đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra những tác hại nguy hiểm khôn lường của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe người sử dụng.

Phóng viên TTXVN đã trao đổi với ông Nguyễn Đức Lê-Cục Phó Cục Nghiệp vụ, Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công Thương về những thách thức trong hoạt động chống thuốc lá lậu.

Trong những năm qua, tỷ lệ hút thuốc thụ động tại nhà giảm từ 73,1% xuống 60%; tại nơi làm việc giảm từ 56% xuống 42%; tại trường học giảm từ 22,3% xuống 16,15%; trên các phương tiện giao thông công cộng giảm từ 34,4% xuống 19,4%. Điều này cho thấy nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá cũng như ý thức tuân thủ các quy định trong Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá đã có những chuyển biến tích cực.

Trong thời gian cao điểm mùa dịch COVID-19, lực lượng chức năng liên tiếp phát hiện nhiều vụ buôn lậu thuốc lá ở các địa phương. Đáng nói, có đối tượng đã thực hiện hành vi buôn lậu tinh vi thông qua việc lợi dụng xe “luồng xanh” chở nông sản để chở thuốc lá lậu.

Thanh thiếu niên hút thuốc lá điện tử có nguy cơ được chẩn đoán mắc Covid-19 cao gấp 5 lần và những người trẻ tuổi vừa hút thuốc lá điện tử vừa hút thuốc lá thông thường có nguy cơ nhiễm Covid-19 cao hơn gấp 7 lần.

Người hút thuốc lá không chỉ gây hại cho chính mình mà còn ảnh hưởng cho người thân, người xung quanh qua việc hít phải khói thuốc hay còn gọi là hút thuốc lá thụ động. Đặc biệt, trẻ nhỏ, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai là đối tượng chịu tác động và biến chứng sức khỏe nghiêm trọng nhất bởi hút thuốc lá thụ động.

 Việc hút thuốc lá từ lâu đã gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đối với sức khỏe con người bởi vì thuốc lá cũng như khói thuốc lá chứa những chất độc hại, nhất là những chất gây ung thư. Nguy hiểm nhất là nó sẽ gây ra những tổn thương ở phổi dẫn đến những bệnh lý liên quan như viêm phổi, tắc nghẽn phổi mãn tính, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến ung thư phổi.

Mới đây, tại phiên thảo luận tại Hội trường Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội, nhiều đại biểu Quốc hội đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo khẩn trương, nghiên cứu trình Quốc hội sửa đổi Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt; trong đó đề nghị tăng mạnh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng thuốc lá.

Hoá chất độc hại có trong mỗi điếu thuốc lá là nguyên nhân gây ung thư, gây nghiện, gây độc tế bào, gây đột biến gene... Thuốc lá đang từng giờ giết chết cơ thể người ở hầu hết các cơ quan, bộ phận.

Phụ nữ mang thai thường có sức đề kháng yếu hơn bình thường. Dù là vô tình hay cố ý tiếp xúc với khói thuốc lá đều gây ra những ảnh hưởng nghiệm trọng tới bà mẹ đang mang thai.

Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ não là một trong những căn bệnh nguy hiểm đối với sức khỏe con người, gây tử vong đứng hàng thứ 3 trên thế giới sau bệnh tim mạch và bệnh ung thư. Nó có thể khiến bạn tàn phế vĩnh viễn hoặc có thể tử vong ngay lập tức. Có rất nhiều nguyên nhân gây đột quỵ não, trong đó hút thuốc lá có liên quan mật thiết đến căn bệnh đột quỵ não. Cả người hút thuốc và người thường xuyên hít phải khói thuốc đều có nguy cơ bị đột quỵ não.